Jak zrobić skrzynie na warzywa z palet?

Uprawa warzyw w skrzyniach pozwala na łatwiejsze prowadzenie ogrodu. Łatwiej zachować porządek, opiekować się uprawami, a i plony potrafią być bardziej satysfakcjonujące. Prostym i tanim rozwiązaniem są zwłaszcza skrzynie ogrodowe z palet.

Znaczenie uprawy w skrzyniach

Skrzynie z palet na warzywa pozwalają lepiej planować uprawy. Każdą z nich można przeznaczyć na inny rodzaj roślin, ale nic też nie stoi na przeszkodzie, aby łączyć ze sobą gatunki. Dzięki skrzyniom wszystko jest na swoim miejscu, w jasno określonej przestrzeni, nad którą łatwiej zapanować.

Warto zauważyć, że uprawa w skrzyniach ułatwia codzienne prace i pielęgnację upraw. Grządki w są wyższe, co usprawnia pielenie i prace ziemne. Dzięki ustawieniu skrzyń, w ogródku już nie trzeba wytyczać ścieżek – tworzą się same. W tym miejscu warto pamiętać, żeby między skrzyniami zostawić co najmniej pół metra odstępu – można wtedy łatwo wjechać między nie kosiarką, a jednocześnie ma się do nich wygodny dostęp.

Skrzynie na warzywa z palet pozwalają też skutecznie podlewać i jednocześnie oszczędzać wodę. Dzięki drewnianym ściankom cała wilgoć zostaje w uprawie i nie rozlewa się na boki, ścieżkę i sąsiednie grządki. Co więcej, sprawiają, że do upraw trudniej dostać się niektórym szkodnikom, łatwiej natomiast o dobre nasłonecznienie. W końcu ładnie wykonane i pomalowane skrzynie, same w sobie stanowią ozdobę ogrodu, szczególnie kiedy bujnie rosną w nich zdrowe warzywa. 

Wybór i przygotowanie palet

Zanim zaczniesz rozglądać się za materiałem do budowy skrzyni z palet na warzywa, warto dobrze zastanowić się, jaki jej model chcesz wykonać. 

Podstawową wersją skrzyni ogrodowej jest prostokątna, drewniana rama, którą po ustawieniu wypełnia się ziemią. Tego rodzaju proste grządki mają ściany bez przerw i otworów, nie wykonuje się w nich dna ani pokrywy. Można zrobić je z palet, ale będzie to wymagało trochę pracy.

Łatwiejszą wersją są skrzynie transparentne. Oznacza to, że ich ściany nie są litą powierzchnią, ale posiadają otwory i szczeliny, takie same jak w wykorzystanych do ich budowy paletach. Dają one szerokie możliwości upraw. Jednocześnie, jeśli obije się je wewnątrz folią, można bez problemu w całości wypełnić ziemią i korzystać jak z klasycznej skrzyni ogrodowej.

Inną konstrukcją, także łatwą do zbudowania z palet, są podniesione grządki. W takim przypadku palety wykorzystuje się jako podstawę, na której umieszczana jest właściwa skrzynia z ziemią lub donice. Z palet buduje się coś w rodzaju ogrodowego stołu lub postumentu, stanowiącego oparcie dla pojemników z uprawami.

Co do wyboru materiału do budowy skrzyni na warzywa z palet, nie ma szczególnych wymagań, ale warto pamiętać o kilku prostych zasadach. Przede wszystkim palety na skrzynie nie mogą być mocno zniszczone. Chodzi tu przede wszystkim o uszkodzenia mechaniczne, takie jak pęknięcia lub znaczne ubytki, np. po uderzeniach. Drewno nie powinno być też zawilgocone albo rozkładające się, np. zajęte przez grzyby, glony czy korniki. To ważne, ponieważ materiał na palety nie może być nadmiernie osłabiony. Od jakości wykorzystanych palet, będzie zależeć późniejsza żywotność wykonanych z nich grządek. Osłabione deski szybciej będą pękać, źle zniosą także wilgoć i mróz, a to może skutkować rozpadaniem się skrzyni.

Do budowy lepiej też wybrać palety czyste, niezabrudzone farbą czy substancjami chemicznymi lub np. smarami – zarówno ze względu na estetykę, jak i późniejsze bezpieczeństwo upraw.

Budowa skrzyni krok po kroku

Jak zrobić skrzynie na warzywa z palet? Zacznijmy od budowy klasycznej grządki. Jej ściany są zabudowane, tak aby zatrzymać wewnątrz wsypaną ziemię. Dlatego w przypadku budowy z palet, niezbędny będzie ich demontaż. Przyda się stalowa "łapa" do gwoździ, ewentualnie specjalny młotek dekarski z nacięciem lub przynajmniej kombinerki. Deski do konstrukcji należy oderwać od palety i posortować osobno. Krótsze elementy będzie można wykorzystać do łączenia konstrukcji.

Najprostszym rozwiązaniem jest budowa skrzyni ogrodowej z palet o takiej samej długości – wówczas nie trzeba docinać większości desek. Na skrzynię w kształcie kwadratu i długości boku ok. 120 cm (tyle zazwyczaj mają palety) potrzebne będą deski z dwóch lub trzech palet – w zależności od zakładanej wysokości skrzyni.

Najprostszą metodą łączenia desek jest zastosowanie tzw. kątowników ciesielskich. To specjalne metalowe narożniki z nawierconymi otworami. Dzięki nim łatwo i mocno da się połączyć deski przy pomocy wkrętów. Kątowniki występują zarówno w wersjach do montażu wewnątrz, jak i na zewnątrz skrzyni. W wersji bez kątowników można posłużyć się drewnem z palety – należy je dociąć na wymiar wysokości skrzyni na warzywa i umieścić w jej narożnikach. Do takich listew również łatwo dokręca się deski.

Jak zrobić skrzynię na warzywa z palet i się nie napracować? Mniej absorbującą opcją jest budowa wspomnianej skrzyni transparentnej. W wersji najmniej pracochłonnej można ze sobą po prostu złączyć cztery palety, które stworzą ściany skrzyni. Trzeba jednak pamiętać, że powstanie dość duży kubik, a do jego wypełnienia trzeba będzie naprawdę sporo ziemi. To jednak bardzo dobra opcja na prosty kompostownik. 

W wersji mniejszej niezbędne będzie pocięcie palet na fragmenty, aby uzyskać mniejszą, bardziej ustawną skrzynię. Nie zapomnij, że między deskami ścian są szczeliny, można potraktować je na dwa sposoby. 

• Pierwszy to obicie folią, która zabezpieczy ziemię przed wysypaniem. 
• Drugi – bardziej twórczy – to wykorzystanie również tych przestrzeni do sadzenia roślin. Warzywa można wówczas posadzić zarówno na powierzchni skrzyni, jak i na jej ścianach. 

Kolejnym krokiem przy budowie skrzyni jest jej malowanie i zabezpieczanie. Jak zrobić skrzynię na warzywa z palet na lata? Przede wszystkim należy odpowiednio ją zabezpieczyć. Podstawą jest malowanie wysokiej jakości środkiem chroniącym drewno. Jeśli przymierzasz się do budowy skrzyni ogrodowej z palet, dobrym wyborem będzie Lakierobejca Dekoracyjno-Ochronna Super Wydajna VIDARON. To preparat w postaci żelu, który doskonale kryje i zabezpiecza drewno. Po malowaniu powstaje odporna i elastyczna powłoka, która dobrze chroni zarówno przed wodą, szkodnikami, jak i niskimi oraz wysokimi temperaturami. Zapewnia też bardzo dobre i ciekawe efekty estetyczne, podkreśla zarys słojów drewna i występuje w aż dwunastu kolorach.

Co do samego momentu malowania, można przeprowadzić je na dwóch etapach budowy skrzyni. Najlepszym rozwiązaniem jest pomalowanie elementów jeszcze przed montażem. Możesz wtedy położyć wszystkie deski obok siebie i malować szerokim pędzlem. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby pomalować już zmontowaną skrzynię. Co ważne, zawsze należy malować zarówno od zewnątrz, jak i wewnątrz konstrukcji, bo to właśnie jej środek będzie szczególnie narażony na wilgoć i inne niszczące czynniki. 

Poza malowaniem, drugą czynnością, którą warto wykonać w celu zabezpieczenia skrzyni ogrodowej z palet, jest obicie jej w środku folią. Dodatkowa warstwa odizoluje ziemię w środku od drewnianych ścian skrzyni, a drewno będzie znacznie mniej narażone na zawilgocenie i przenikanie szkodników. Foliowanie najlepiej wykonać przy pomocy takera na zszywki.

Wybór ziemi i warzyw do skrzyni

Dobrze zabezpieczone przed wilgocią skrzynie z palet na warzywa można wypełniać w zasadzie każdą ziemią. Doskonale nada się więc czarnoziem, który lubią rośliny korzeniowe, ale z powodzeniem da się zastosować np. lżejszą ziemię z tzw. podkładów pieczarkowych lub ziemię z domieszką torfu. Świetnym rozwiązaniem jest też samodzielnie przygotowywany kompost, zapewnia bowiem pH lubiane przez większość warzyw.

A co można uprawiać w skrzyniach z palet? Dosłownie wszystko! Od klasycznych warzyw korzeniowych, jak buraki, marchew czy cebula, po liściaste sałaty, szpinak czy nawet rabarbar. W skrzyniach doskonale czują się też ogórki i pomidory, szczególnie że można je łatwo podeprzeć palikami. Drewniane podniesione grządki dobrze zabezpieczają także gatunki zimujące w gruncie, można więc pokusić się o tzw. zimowe odmiany cebuli, pietruszki czy szczypiorku, a nawet chrzan.

Pielęgnacja i ochrona uprawy

Codzienna obsługa upraw w skrzyniach na warzywa z palet jest znacznie łatwiejsza niż w przypadku klasycznych grządek. Przy podlewaniu zużywa się mniej wody. Poza tym pielęgnacja i uprawa roślin nie różni się szczególnie od klasycznych zabiegów ogrodniczych. 

Warto natomiast pamiętać o regularnej konserwacji skrzyni z palet. Malowanie przynajmniej raz w roku dobrym preparatem marki VIDARON to podstawa!