Jak odnawiać meble z politurą? - poradnik

Renowacja mebli to znakomite hobby i sposób na przywrócenie do życia cennych pamiątek rodzinnych. Początkującym renowatorom sporo problemów przysparzają zwłaszcza powierzchnie politurowane. Jak je odnowić? Czym pomalować meble z politurą? Podpowiadamy.

Spis treści:

1. Politura krok po kroku
2. Politura – odnawianie drewna
3. Częste błędy przy odnawianiu mebli z politurą
4. Jak czyścić meble z politurą?

Meble politurowane to przykład klasyki i elegancji, która nada szyku każdemu wnętrzu. Co zrobić, kiedy meble z politurą wymagają odnowienia? Jak samodzielnie sporządzić i nakładać politurę na drewno? Sprawdź przydatny poradnik odnawiania mebli politurowanych.

Politura krok po kroku

Politura to sposób wykończenia powierzchni mebli popularny w minionych dekadach. Polega na naniesieniu wielu cienkich warstw materiału (szelaku) w celu uzyskania gładkiej i błyszczącej powierzchni. Proces ten jest znany z tego, że wymaga precyzji i czasu, ale daje wyjątkowo piękne i trwałe efekty.

Materiał używany do politurowania to szelak. Ta naturalna żywica jest rozpuszczana w alkoholu, co pozwala na łatwe nakładanie jej na drewno. Czy wiesz, że szelak jest produkowany przez owady zwane czerwcami (Laccifer lacca), które pasożytują na niektórych gatunkach drzew, głównie w Azji Południowo-Wschodniej, w tym w Indiach i Tajlandii? Szelak zbiera się z gałęzi drzew, na których osiedlają się te owady, a następnie przetwarza na różne produkty, w tym na płatki lub proszek, które po rozpuszczeniu nadają się do nakładania na drewno jako lakier.

Możemy kupić gotową politurę do mebli lub sporządzić własną. Jak to zrobić? Do wcześniej przygotowanego słoja lub butelki wrzucamy płatki szelaku i zalewamy je spirytusem w stosunku 1:4 (czyli jedna porcja szelaku na cztery porcje alkoholu, np. 250g szelaku na litr alkoholu). Następnie zamykamy szczelnie słoik/butelkę i odstawiamy w ciepłe, suche miejsce na minimum 24 godziny, od czasu do czasu mieszając. Kiedy szelak całkowicie się rozpuści, politurę należy przefiltrować przez sitko lub tkaninę, aby oczyścić ją z nierozpuszczonych płatków i drobin. Roztwór można odstawić jeszcze na jakiś czas do odparowania, aby uzyskał on odpowiednią gęstość.

Przygotowując politurę warto sporządzić kilka roztworów o różnym stężeniu. Dlaczego? Po to, aby mieć odpowiednią politurę na każdy etap politurowania – najmocniejszą na początku, na etapie gruntowania, a najsłabszą na końcu, przy polerowaniu powierzchni.

Zwróćmy również uwagę na kolor szelaku, który dobiera się w zależności od gatunku drewna politurowanego. Możemy zakupić szelak bielony (najjaśniejszy), lemon (o żółtym odcieniu), orange (odcień pomarańczowy) oraz rubin (w odcieniu bordowym). Jeżeli nie wiemy, jaki odcień wybrać, najlepszym rozwiązaniem będzie wybór szelaku orange, który jest najbardziej popularny i uniwersalny – pasuje do wielu gatunków drewna.

Jakie zalety ma politurowanie drewna? Politura daje piękny, klasyczny wygląd, który podkreśla naturalne piękno drewna. Chroni powierzchnię drewna przed wilgocią i zabrudzeniami. Dobrze wykonana politura jest trwała i może służyć przez wiele lat. Co więcej, szelak to produkt naturalny, co czyni go przyjaznym dla środowiska. Łatwo się go nakłada i szybko schnie, jest też biodegradowalny i nietoksyczny.

A co z wadami? Szelak nie jest odporny na wodę i może ulegać uszkodzeniu pod wpływem wilgoci. Powierzchnie wykończone szelakiem są mniej odporne na zarysowania i uszkodzenia mechaniczne w porównaniu z nowoczesnymi lakierami syntetycznymi. Proces politurowania wyróżnia czasochłonność. Ta czynność wymaga dużej precyzji i doświadczenia.

Politura – odnawianie drewna

W jaki sposób wykonać samodzielnie politurowanie mebli? Najpierw należy rozpocząć od całkowitego usunięcia starych warstw politury – najlepiej za pomocą papieru ściernego. Duże powierzchnie można potraktować szlifierką oscylacyjną. Całość następnie odpylamy i odtłuszczamy – przecierając powierzchnię spirytusem denaturowanym lub rozpuszczalnikiem.

Po dokładnym oczyszczeniu mebla ze starej warstwy politury i całkowitym przeschnięciu, możemy nakładać nową warstwę produktu. Jest to najtrudniejsza część renowacji, która wymaga od nas wiedzy, doświadczenia i cierpliwości. Politurę szelakową aplikuje się specjalnie przygotowanym tamponem – kłębkiem waty owiniętym czystą, bawełnianą szmatką. Ilość warstw, które należy nałożyć zależy od rodzaju drewna (miękka sosna czy porowaty dąb, drewno lite czy fornirowane) i efektu, jaki chcemy uzyskać.

Pierwszy etap politurowania to tzw. gruntowanie, gdzie pierwsze warstwy politury tworzą podkład dla warstw kolejnych. Powierzchnię drewna posypuje się sproszkowanym pumeksem, który wraz z politurą wypełnia pory drewna. Pumeks wcieramy w drewno okrężnymi ruchami za pomoca nasączonego politurą tamponu. Zagruntowaną powierzchnię pozostawiamy do wyschnięcia.

Następnie wykonujemy politurowanie właściwe, aplikując od kilku do kilkunastu warstw politury. Nakładamy je przy pomocy czystego tamponu i wcieramy w drewno, wykonując ruchy w kształcie ósemki. Po wyschnięciu trzeba wygładzić powierzchnię wełną stalową 00 i 000 lub ścierną włókniną. Gdy powierzchnia stanie się gładka i lśniąca, nakładamy ostatnią warstwę politury o najniższym stężeniu i polerujemy na wysoki połysk. Mebel pozostawiamy do całkowitego wyschnięcia.

Częste błędy przy odnawianiu mebli z politurą

Chcesz odnowić stare meble politurowane? Tych błędów unikaj!

• Złe przygotowanie powierzchni - do najczęstszych błędów początkujących renowatorów należy pozostawienie starego lakieru i zabrudzeń. Jeśli chcesz tego uniknąć, dokładnie oczyść powierzchnię z resztek starej politury, kurzu, brudu i tłuszczu. Można użyć łagodnego detergentu lub specjalnych preparatów do czyszczenia drewna.
• Zbyt grube warstwy politury – prowadzi to do nierównomiernego wykończenia i powstawania smug na powierzchni mebli. Zamiast tego nakładaj cienkie warstwy szelaku za pomocą tamponu lub pędzla. Po nałożeniu każdej warstwy pozwól jej dobrze wyschnąć przed nałożeniem kolejnej.
• Powierzchnia polerowana zbyt mocno lub zbyt wcześnie – może to uszkodzić warstwę politury. Poleruj delikatnie, używając miękkiej ściereczki i lekko naciskając. Zabieg rozpocznij dopiero po całkowitym wyschnięciu politury.
• Brak odpowiedniej wentylacji w trakcie pracy w zamkniętym pomieszczeniu – może to prowadzić do zanieczyszczenia powierzchni pyłem i kurzem oraz negatywnie wpływać na Twoje zdrowie. Zawsze pracuj w dobrze wentylowanym pomieszczeniu, aby uniknąć wdychania oparów alkoholu i pyłu.
• Używanie niewłaściwego tamponu – daje efekt w postaci włókien lub śladów na szelaku. Tampon powinien być wykonany z miękkiej, niepylącej tkaniny (np. bawełny).
• Brak przerw między poszczególnymi warstwami - zbyt szybkie nakładanie kolejnych warstw to gotowy przepis na powstawanie smug na meblu. Pozwól każdej warstwie dobrze wyschnąć przed nałożeniem następnej. Czas schnięcia może zależeć od warunków otoczenia, takich jak temperatura i wilgotność.
• Używanie zbyt agresywnych środków chemicznych lub narzędzi do usuwania starej politury, co może uszkodzić drewno. Zamiast tego stosuj łagodniejsze środki chemiczne i delikatne narzędzia, aby usunąć starą politurę bez uszkodzenia powierzchni drewna.

Jak czyścić meble z politurą?

Czyszczenie mebli z politurą wymaga delikatności i odpowiednich metod, aby nie uszkodzić powierzchni. Nasze rady? Do wycierania kurzu używaj miękkiej, suchej ściereczki z mikrofibry lub bawełny. Unikaj szorstkich ściereczek, które mogą porysować politurę.

Na politurowanej powierzchni pojawiły się plamy? Sprawdzi się miękka ściereczka lekko zwilżona wodą destylowaną. Pamiętaj, że politura jest wrażliwa na wodę, ściereczka powinna więc być jedynie wilgotna. Możesz użyć też łagodnego mydła czy płynu do naczyń. Następnie przetrzyj mebel suchą ściereczką, aby usunąć resztki wilgoci.

Co jakiś czas meble politurowane można polerować, aby odzyskały swój blask. Służy do tego olej lniany lub naturalny wosk. Oba środki pomagają zabezpieczyć politurę i przedłużyć jej trwałość.